Những trường hợp nào không được hưởng bảo hiểm thai sản? Kế Toán Đức Minh.

Chế độ thai sản là một trong những quyền lợi quan trọng mà người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được hưởng, bao gồm cả lao động nam và nữ. Mục đích của chế độ thai sản là nhằm bảo đảm và hỗ trợ một phần thu nhập cũng như sức khỏe cho lao động nữ trong suốt giai đoạn mang thai, sinh con và nuôi con nhỏ. Tuy nhiên sẽ có một số trường hợp người lao động không được hưởng bảo hiểm thai sản, vậy đó là trường hợp nào? Cùng Kế Toán Đức Minh tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây nhé!

1. Lao động nữ không tham gia bảo hiểm xã hoặc tham gia nhưng chưa đủ thời gian quy định

a.Trường hợp lao động nữ không tham gia bảo hiểm xã hội:

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, để được hưởng chế độ thai sản, người lao động cần đáp ứng các điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc như sau:

- Đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận con nuôi:

Điều này áp dụng cho các đối tượng sau:

+ Lao động nữ sinh con: Người lao động nữ phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc liên tục ít nhất 6 tháng trong vòng một năm trước khi sinh con để đảm bảo quyền lợi thai sản.

+ Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ: Cả hai đối tượng này cũng cần đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

+ Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi: Đối với những người lao động nhận nuôi con nuôi, họ cũng phải đảm bảo thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi nhận con nuôi để được hưởng chế độ thai sản.

- Đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước sinh đối với lao động nữ phải nghỉ việc dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền:

Lao động nữ mang thai và phải nghỉ việc dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền, nếu không thể tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 6 tháng, thì chỉ cần đóng đủ 3 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con vẫn được hưởng chế độ thai sản.

Lưu ý: Những lao động nữ đáp ứng được một trong hai điều kiện nêu trên, nếu chấm dứt hợp đồng lao động hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi, vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật. Điều này nhằm bảo đảm quyền lợi thai sản cho người lao động ngay cả khi họ không còn tiếp tục làm việc vào thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi.

Như vậy, đối với lao động nữ không tham gia bảo hiểm xã hội, đây là trường hợp không được hưởng bất kỳ chế độ nào từ bảo hiểm xã hội, bao gồm cả chế độ thai sản.

b.Lao động nữ tham gia bảo hiểm xã hội chưa đủ thời gian quy định

Theo Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ không được giải quyết hưởng chế độ thai sản khi sinh con nếu không đáp ứng các điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm. Quy định này được đặt ra nhằm đảm bảo rằng quyền lợi thai sản chỉ được trao cho những người lao động đã có sự đóng góp đáng kể và liên tục vào quỹ bảo hiểm xã hội. Cụ thể, các trường hợp không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản bao gồm:

- Lao động nữ sinh con nhưng không tích lũy đủ thời gian đóng bảo hiểm:

Những lao động nữ sinh con nhưng trước đó chỉ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc dưới 06 tháng trong khoảng thời gian 12 tháng trước khi sinh con sẽ không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản. Điều này có nghĩa là người lao động nữ phải tham gia và đóng bảo hiểm xã hội liên tục ít nhất 06 tháng trong vòng một năm trước khi sinh con để được hưởng chế độ này.

- Lao động nữ mang thai phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ nhưng chưa đóng đủ bảo hiểm:

Những lao động nữ mang thai từng phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ nhưng không có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 12 tháng cũng không được giải quyết chế độ thai sản. Việc này nhằm đảm bảo rằng những lao động nữ cần nghỉ dưỡng thai do yếu tố sức khỏe cũng đã có sự đóng góp liên tục vào quỹ bảo hiểm.

- Lao động nữ nghỉ dưỡng thai nhưng thời gian đóng bảo hiểm không liên tục:

Lao động nữ mang thai từng phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ, mặc dù đã tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 12 tháng trở lên, nhưng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con, lại không tích lũy đủ 03 tháng đóng bảo hiểm xã hội. Điều này có nghĩa là dù tổng thời gian đóng bảo hiểm có thể đủ lâu, nhưng sự liên tục trong việc đóng bảo hiểm trong năm trước khi sinh con vẫn là điều kiện bắt buộc.

- Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ:

Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ nếu không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 06 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con cũng sẽ không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi của cả hai bên trong quá trình mang thai hộ.

- Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi:

Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi nếu không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 06 tháng trong vòng 12 tháng trước khi nhận nuôi con nuôi cũng không được hưởng chế độ thai sản. Điều này đảm bảo rằng quyền lợi thai sản không chỉ áp dụng cho lao động nữ sinh con mà còn cho cả người lao động nhận nuôi con nuôi, miễn là họ đáp ứng được các điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm.

2. Một số trường hợp khác

Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội sẽ không được hưởng chế độ thai sản nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

a.Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện:

- Theo quy định tại Điều 4 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, chế độ thai sản chỉ áp dụng đối với những người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Bảo hiểm xã hội tự nguyện hiện nay chỉ bao gồm hai chế độ là chế độ hưu trí và chế độ tử tuất. Vì vậy, những người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ không được hưởng chế độ thai sản. Đây là một hạn chế đáng kể đối với những người lao động tự do hoặc làm việc trong các môi trường không có hợp đồng lao động chính thức.

Trong dự thảo sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội mới nhất, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đề xuất bổ sung chế độ thai sản cho cả những người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Cụ thể, dự thảo nêu rõ rằng lao động nữ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con sẽ được hưởng trợ cấp thai sản. Mức trợ cấp này dự kiến là 03 triệu đồng cho mỗi con sinh ra và sẽ được trả một lần cho người lao động.

b.Công ty nợ tiền bảo hiểm xã hội:

Theo quy định pháp luật hiện hành, người lao động nếu đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh sẽ đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con.

Thêm vào đó, theo Khoản 72 Điều 1 của Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020 quy định về việc giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội trong trường hợp đơn vị nợ tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động (BHTNLĐ), và bảo hiểm bệnh nghề nghiệp (BNN), thì:

- Đối với đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, nếu người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ), hợp đồng làm việc (HĐLV) thì đơn vị có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định. Cơ quan BHXH sẽ xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động.

- Trường hợp đơn vị chưa đóng đủ thì cơ quan BHXH sẽ xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Sau khi thu hồi được số tiền đơn vị còn nợ, cơ quan BHXH sẽ xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.

Theo đó, khi công ty nợ tiền bảo hiểm mà chưa thể đóng đủ khi giải quyết chế độ cho người lao động, thì cơ quan BHXH sẽ xác nhận sổ BHXH đến thời điểm mà đơn vị đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Việc nợ bảo hiểm là lỗi của đơn vị sử dụng lao động, do vậy người lao động đã đáp ứng đủ các điều kiện kể trên thì có quyền yêu cầu công ty giải quyết chế độ thai sản theo quy định của pháp luật. Điều này đảm bảo rằng quyền lợi của người lao động không bị ảnh hưởng bởi sự chậm trễ hoặc thiếu trách nhiệm của đơn vị sử dụng lao động.

Bạn đọc có thể tham khảo thêm các bài viết có liên quan:

>>> Nghỉ thai sản có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

>>> Chế độ thai sản cho chồng là người ngước ngoài – Kế toán Đức Minh.

Kế toán Đức Minh chúc bạn đọc thành công!

-Ms Le-

• Chia sẻ
• Tweet