Doanh nghiệp nhà nước là gì? Đặc điểm của doanh nghiệp nhà nước? – KTĐM

Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được đăng ký thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh. Doanh nghiệp được chia làm nhiều loại theo mỗi tiêu chí khác nhau như: doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần… Trong số đó, có một khái niệm đặc biệt, đó là doanh nghiệp nhà nước. Vậy doanh nghiệp nhà nước là gì và đặc điểm của doanh nghiệp nhà nước là gì?

1. Doanh nghiệp nhà nước là gì?

Theo Luật Doanh nghiệp 2014: “Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.”

Theo Khoản 1, Điều 2, Nghị định 49/2014/NĐ-CP, DNNN bao gồm:

- Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là công ty mẹ của tập đoàn kinh tế.

- Công ty mẹ của tổng công ty nhà nước.

- Công ty mẹ trong mô hình công ty mẹ – công ty con.

- Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên độc lập do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập hoặc các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định thành lập.

- Công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn từ hai thành viên trở lên mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhà nước

– Theo định nghĩa ở trên, doanh nghiệp nhà nước thuộc sở hữu hoàn toàn của nhà nước. Do đó, nhà nước có toàn quyền quyết định với mọi hoạt động của doanh nghiệp.

– Doanh nghiệp nhà nước hoạt động dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên. Theo đó, doanh nghiệp nhà nước được tổ chức quản lý theo một trong hai mô hình sau:

+ Chủ tịch công ty, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và Kiểm soát viên.

+ Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và Kiểm soát viên.

– Doanh nghiệp nhà nước có tư cách pháp nhân. Đặc điểm này xuất phát từ đặc điểm doanh nghiệp nhà nước hoạt động dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên mà công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên có tư cách pháp nhân nên DNNN có tư cách pháp nhân.

Doanh nghiệp nhà nước chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ tài chính và các khoản nợ phát sinh trong hoạt động kinh doanh bằng toàn bộ tài sản thuộc sở hữu của doanh nghiệp. Trong đó, chủ sở hữu của DNNN (nhà nước) chỉ chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ tài chính và các khoản nợ của doanh nghiệp trong phạm vi phần vốn nhà nước cam kết góp vào doanh nghiệp.

3. Phân loại doanh nghiệp nhà nước

a) Căn cứ vào hình thức tổ chức

Căn cứ theo hình thức tổ chức, doanh nghiệp nhà nước được chia thành 5 nhóm:

– Công ty nhà nước. Đây là doanh nghiệp do nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ.

– Công ty cổ phần nhà nước. Đây là công ty cổ phần trong đó tất cả các cổ đông là các công ty nhà nước hoặc tổ chức được nhà nước ủy quyền góp vốn.

– Công ty TNHH nhà nước một thành viên. Đây là công ty trách nhiệm hữu hạn do nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ.

– Công ty TNHH nhà nước có từ hai thành viên trở lên. Đây là công ty trách nhiệm hữu hạn trong đó tất cả các thành viên đều là công ty nhà nước hoặc có thành viên là công ty nhà nước, thành viên được ủy quyền góp vốn.

– Doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của nhà nước. Đây là doanh nghiệp trong đó cổ phần hoặc vốn góp của nhà nước chiếm trên 50% vốn điều lệ.

b) Căn cứ vào nguồn vốn

Căn cứ vào nguồn vốn, doanh nghiệp nhà nước được chia thành 2 nhóm:

– Doanh nghiệp nhà nước do nhà nước sở hữu 100% vốn. Bao gồm: công ty nhà nước, công ty cổ phần nhà nước, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước hai thành viên trở lên.

– Doanh nghiệp do nhà nước có cổ phần, vốn góp chi phối. Bao gồm: công ty cổ phần nhà nước mà nhà nước chiếm trên 50% cổ phiếu, công ty trách nhiệm hữu hạn mà nhà nước chiếm trên 50% vốn góp.

c) Căn cứ vào mô hình tổ chức quản lý

Căn cứ vào mô hình tổ chức quản lý, doanh nghiệp nhà nước được chia thành 2 nhóm:

– Doanh nghiệp nhà nước có hội đồng quản trị.

– Doanh nghiệp nhà nước không có hội đồng quản trị.

Để biết thêm nhiều thông tin hữu ích về kế toán bạn có thể ghé thăm website: https://ketoanducminh.edu.vn/ hoặc đăng ký tham gia ngay lớp học kế toán tại các chi nhánh của Đức Minh..

Bạn nào quan tâm xem chi tiết tại đây:

>>> Khóa học kế toán tổng hợp online.

>>> Đăng ký khóa học kế toán tổng hợp online – Kế toán Đức Minh.

- Ngọc Anh-

Các bạn có thể tham khảo thêm một số bài viết liên quan:

=>>> Phân biệt Văn phòng đại diện của doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp nước ngoài – Kế toán Đức Minh

=>>> Doanh nghiệp cần lưu ý những gì khi thành lập với vốn đầu tư nước ngoài

• Chia sẻ
• Tweet