Những nhân tố ảnh hưởng tới sự biến động tỷ giá hối đoái

​Nói tới vấn đề tỷ giá chúng ta không thể không bàn về những nhân tố ảnh hưởng tới sự biến động của TGHĐ. Vậy những nhân tố đó là gì? Như chúng ta đã biết sau khi chế độ tiền tệ Bretton Woods sụp đổ năm 1971, quan hệ tiền tệ giữa các nước được “thả nổi”, trong đó điển hình nhất là cơ chế "tỷ giá thả nổi" của các đồng tiền đất nước tư bản chủ nghĩa. Với cơ chế này, hàng ngày trên thị trường quan hệ tỷ giá được hình thành dưới tác động của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Tuy luôn luôn tồn tại những mâu thuẫn trong phương pháp nghiên cứu, tiếp cận và đánh giá vai trò, tính chất cốt yếu, phương thức, mức độ tác động của các yếu tố cụ thể, song nhìn chung có một số yếu tố trực tiếp rất quan trọng gây ảnh hưởng lên quá trình hình thành TGHĐ, bao gồm bốn khía cạnh chính là: mức chênh lệch lạm phát của hai nước, cung và cầu ngoại hối trên thị trường, mức chênh lệch lãi suất giữa các nước và cán cân thương mại.

● Mức chênh lệch lạm phát của hai nước.

Giả sử trong điều kiện cạnh tranh hoàn hảo, năng suất lao động của hai nước tương đương như nhau, quản chế ngoại hối tự do, một mặt hàng da dụng ở Hoa Kỳ có giá trị 1 USD và tại Nhật là 120 JPY, suy ra ngang giá sức mua đối nội của hai tiền tệ này là USD/JPY = 130. Nếu ở Mỹ có mức lạm phát là 5% và ở Nhật là 10% thì giá loại hàng A ở Mỹ tăng lên là 1,05 USD, ở Nhật tăng lên là 143 JPY. Do đó, ngang giá sức mua đối nội sẽ là 1,05 USD = 143 JPY.                                     

   Hay là:             USD/JPY = 143/1,05 = 136,191 JPY

Tỷ giá trước lạm phát USD/JPY = 130

Tỷ giá sau lạm phát   USD/JPY = 136,191 JPY.

Mức CLTG là 6,191 JPY hay là 4,85% trong khi đó mức chênh lệch lạm phát là 5%, hai mức chênh lệch này có thể coi là tương đương nhau.

Qua đó, có thể rút ra được nhận xét: tỷ giá biến động do lạm phát phụ thuộc vào mức chênh lệch lạm phát của hai đồng tiền, nước nào có mức độ lạm phát lớn hơn thì đồng tiền nước đó sẽ giảm sức mua hơn.

Ngoại hối có giá cả, bởi vì ngoại hối cũng là một loại hàng hoá đặc biệt. Giá cả của ngoại hối cũng chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố làm cho nó biến động như mức độ lạm phát và giảm phát, cung và cầu ngoại hối trên thị trường...

● Cung và cầu ngoại hối trên thị trường là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp và nhạy bén đến sự biến động của Tỷ giá hối đoái.

Các nhân tố ảnh hưởng đến quan hệ cung cầu trên thị trường ngoại hối bao gồm:

+ Mức chênh lệch lãi suất giữa các nước cũng ảnh hưởng đến cung cầu ngoại hối: nước nào có lãi suất ngắn hạn cao hơn nước khác thì vốn ngắn hạn sẽ chảy vào nhằm thu phần chênh lệch do tiền lãi tạo ra đó, do đó sẽ làm cho cung ngoại hối tăng lên, cầu ngoại hối giảm đi, tỷ giá hối đoái sẽ giảm xuống.

+ Thu nhập thực tế tăng lên sẽ làm tăng nhu cầu về hàng hoá và dịch vụ nhập khẩu, do đó làm cho nhu cầu ngoại hối để thanh toán hàng nhập khẩu tăng lên.

+ Những nhu cầu ngoại hối bất thường tăng lên do thiên tai, hạn hán, lũ lụt, mất mùa, chiến tranh... cũng như do nạn buôn lậu gây ra.

+Tình hình dư thừa hay thiếu hụt của cán cân thanh toán quốc tế. Nếu cán cân thanh toán quốc tế dư thừa thì có thể dẫn đến khả năng cung ngoại hối lớn hơn cầu ngoại hối. Ngược lại, thì cầu ngoại hối sẽ lớn hơn cung ngoại hối.

● Cán cân thương mại ảnh hưởng đến cung cầu ngoại tệ thông qua đó tác động lên mức tỷ giá và kéo theo sự dao động của tỷ giá lệch khỏi sức mua của đồng tiền.

Cán cân thương mại của một nước có thể hiểu như là chênh lệch giữa kimngạch xuất khẩu và kim ngạch nhập khẩu. Nếu một nước có thặng dư thương mại, cung lớn hơn cầu, Tỷ giá hối đoái giảm, đồng nội tệ lên giá. Khi thâm hụt cán cân thương mại, cung nhỏ hơn cầu, Tỷ giá hối đoái sẽ tăng, đồng nội tệ giảm giá.

● Ngoài ra còn có một số khía cạnh thứ yếu khác cũng thường xuyên gây tác động tới Tỷ giá hối đoái như là: thực trạng hoạt động của các thị trường tài chính, ngoại hối và các xu hướng nghiệp vụ đầu cơ, hệ số tín nhiệm đối với các đồng tiền trên thị trường tài chính trong nước và quốc tế, các phương thức, công cụ điều chỉnh, các chính sách can thiệp của Nhà nước, các cú sốc kinh tế, chính trị xã hội của nhà nước trong lĩnh vực kinh tế, tài chính tiền tệ.

Tâm Tâm

Xem thêm

>>> Phân loại tỷ giá hối đoái

>>> Tỷ giá hối đoái là gì?

>>> Ngoại tệ là gì?

• Chia sẻ
• Tweet