Vai trò của kế toán quản trị trong doanh nghiệp

Trách nhiệm của các nhà quản trị các cấp trong doanh nghiệp là điều hành và quản lý các mặt hoạt động của doanh nghiệp. Các chức năng cơ bản của quản lý doanh nghiệp, tất cả xoay quanh vấn đề “ra quyết định đúng đắn”. Để quản lý và ra quyết định đối với các tình huống thì cần phải có thông tin

*. Chức năng cơ bản của quản lý Nhà nước được khái quát bằng sơ đồ sau:

Các chức năng của nhà quản lý

- Qua sơ đồ, có thể thấy sự liên tục của hoạt động quản lý từ khâu lập kế hoạch đến thực hiện, kiểm tra, đánh giá rồi sau đó quay lại khâu lập kế hoạch cho kỳ sau, tất cả đều xoay quanh trục ra quyết định.

- Như vây, để làm tốt phải có thông tin cần thiết để có thể ra các quyết định đúng đắn. Kế toán quản trị là nguồn chủ yếu cung cấp nhu cầu thông tin đó. Vai trò của kế toán quản trị thể hiện trong các khâu của quá trình quản lý được thể hiện cụ thể như sau:

1. Trong giai đoạn lập kế hoạch và dự toán

Vai trò của kế toán quản trị

- Lập kế hoạch là xây dựng các mục tiêu phải đạt và vạch ra các bước thực hiện để đạt được những mục tiêu đó. Các kế hoạch này có thể là kế hoạch dài hạn, ngắn hạn.

- Dự toán cũng là một loại kế hoạch nhắm liên kết các mục tiêu và chỉ rõ cách huy động, sử dụng các nguồn lực để đạt các mục tiêu đề ra.

- Kế toán quản trị thu thập thông tin thực hiện ( quá khứ ) và những thông tin liên quan đến tương lai ( thông tin dự đoán, dự tính ) để phục vụ cho việc lập kế hoạch, dự toán.

2. Trong giai đoạn tổ chức thực hiện

Vai trò của kế toán quản trị

- Trong khâu tổ chức thực hiện, các nhà quản trị phải biết cách liên kết tốt nhất giữa các yếu tố, tổ chức, con người và các nguồn lực sao cho kế hoạch được thực hiện tối ưu và ở mức cao nhất, hiệu quả nhất.

- Kế toán quản trị có vai trò thu thập và cung cấp các thông tin đã và đang thực hiện để phục vụ cho việc ra quyết định ( như các quyết định ngắn hạn: quyết định loại bỏ hoặc tiếp tục duy trì kinh doanh một bộ phận nào đó, quyết định tự sản xuất hay mua, quyết định nên bán ngay nửa thành phẩm hay tiếp tục chế biến… hoặc các quyết định tài sản dài hạn khác…) Ngoài ra còn thu thập t thực hiện phục vụ cho việc kiểm tra đánh giá sau này.

3. Trong giai đoạn kiểm tra và đánh giá

Vai trò của kế toán quản trị

- Nhà quản trị sau khi lập kế hoạch đầy đủ và hợp lý, tổ chức thực hiện kế hoạch, đòi hỏi phải kiểm tra, đánh giá hoạt động ( kết quả công việc) và đánh giá việc thực hiện kế hoạch. Phương pháp thường dùng là so sánh số liệu thực hiện với số liệu của kế hoạch và dự toán, xác định những sai biệt giữa kết quả đạt được với mục tiêu đưa ra. Do đó, kế toán quản trị có vai trò cung cấp các thông tin thực hiện ở từng bộ phận, giúp nhà quản lý nhận diện và đánh giá kết quả thực hiện những vấn đề còn tồn tại và cần có tác động quản lý, đồng thực hiện phục vụ cho việc lập kế hoạch, dự toán tiếp kỳ sau.

4. Trong khâu ra quyết định

Vai trò của kế toán quản trị

- Phần lớn thông tin do kế toán quản trị cung cấp nhằm giúp các nhà quản trị ra quyết định. Đó là một chức năng quan trọng, xuyên suốt các khâu quản trị doanh nghiệp, từ khâu lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, đến kiểm tra, đánh giá.

- Kế toán quản trị có vai trò cung cấp thông tin, soạn thực hiện các báo cáo phân tích số liệu, thông tin, việc phân tích số liệu, thông tin thích hợp giữa các phương án đưa ra để lựa chọn, tư vấn cho nhà quản trị lựa chọn phương án, quyết định phù hợp và tối ưu nhất.

- Kế toán quản trị giúp các nhà quản trị trong quá trình ra quyết định không chỉ bằng cách cung cấp thông tin thích hợp mà còn bằng cách vận dụng các kỹ thuật phân tích  hợp lý vào những tình huống khác nhau, để từ đó nhà quản trị lựa chọn, ra quyết định thích hợp nhất.

5. Mối quan hệ giữa chức năng nhà quản lý với quá trình kế toán quản trị

- Từ những vấn đề đã phân tích ở trên, có thể thấy các khâu , các giai đoạn của quá trình quản lý và quá trình kế toán quản trị có mối quan hệ mật thiết với nhau.

- Đối với mỗi doanh nghiệp, sau khi đã xác định các mục tiêu chung, chúng sẽ được chính thức hóa bằng các chỉ tiêu kinh tế cụ thể. Các chỉ tiêu này trở thành căn cứ để lập kế hoạch chính thức. Trên cơ sở đó, kế toán soạn thảo và triển khai bản dự toán chung và các dự toán chi tiết tiết để làm căn cứ tổ chức thực hiện, theo dõi kiểm tra và đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch. Sau đó kế toán thu thập kết quả thực hiện và đánh giá, kịp thời phát hiện và khắc phục các điểm yếu kém.

- Chu kỳ quản lý và quá trình kế toán quản trị vận động liên tục và lặp đi, lặp lại không ngừng trong hoạt động của doanh nghiệp.       

                              Sơ đồ: Mối quan hệ giữa các chức năng quản lý và quá trình kế toán quản trị

Mối quan hệ giữa các chức năng quản lý và quá trình kế toán quản trị

- Ngoài ra kế toán quản trị và phân tích kinh doanh có mối quan hệ khá khăng khít và hòa quyện với nhau. Điều đó có thể hiện rõ nhất ở giai đoạn phân tích đề xuất lựa chọn các phương án ở khâu ra quyết định kinh doanh.

- Ngọc Anh -

>>> Phương pháp kế toán quản trị

>>> Mục tiêu và nhiệm vụ của kế toán quản trị

>>> Trung tâm đào tạo kế toán tổng hợp

• Chia sẻ
• Tweet